Wat doe je als je vader ziek is? Juist, dan bel je de ambulance. Maar wanneer is deze dan eigenlijk ziek genoeg om de ambulance te bellen? Als hij niet aanspreekbaar is? Juist. Als hij klaagt over pijn op de borst? Juist. Als hij ineens een arm of been niet meer kan bewegen? Juist. Als hij het benauwd heeft? Juist. Als hij 5 dagen geleden is gevallen, een rib gekneusd heeft, van de huisarts al diverse pijnmedicatie heeft gekregen maar je deze niet gebruikt omdat je er maar half in gelooft. Je geen zin heb in de zorg voor je vader en dus gewoon vind dat het ziekenhuis het maar op moet lossen. Juist, eeh ik bedoel onjuist. Daarover verschil ik blijkbaar van mening met de dame waar ik nu thuis ben. Haar vader heeft al jaren last van pijnen in de rug. Is afgelopen week gevallen en heeft daarbij een rib gekneusd. Allemaal uiterst vervelend. Als wij binnen komen is het eerste wat ze te melden heeft: hij ligt alleen maar plat, kan niet bewegen van de pijn en moet naar een ziekenhuis. Dat laatste moeten jullie doen, en jullie moeten maar zien hoe je hem beneden krijg. (2e etage). De soep wordt nooit zo heet gegeten als dat ze opgediend word, dus ik zeg dat we eerste een en ander zullen nakijken. Ondertussen luister ik naar het verhaal wat stukje bij beetje verteld word. Mijnheer heeft al diverse medicatie ter bestrijding van de pijn gekregen van de huisarts. Maar ja, dat was zo`n vervanger, de eigen huisarts is op vakantie. (ik vraag me wel eens af of huisartsen ook wel eens niet op vakantie zijn). Een morfine spray ligt nog onaangebroken op de kast. Dat spul werkt toch niet. Maar zeg ik dan, hij heeft toch pijn, waarom zou je dat niet gebruiken dan. Geen duidelijk antwoord. Ja, en hij komt niet meer uit zijn bed, als je al naar hem wijst schreeuwt hij van de pijn. Dat heb ik uiteraard geprobeerd, maar bij mij schreeuwt hij echt niet als ik naar hem wijs... Ik maak mijn plan en besluit mijnheer te mobiliseren. Mijn collega en ik krijgen sterk de indruk dat de familie geen zin heeft in de zorg voor vader. Als ik vertel dat ik hem uit bed ga halen, word er ook uiterst zuinig gekeken. Ik geef mijnheer de morfinespray en laat dat zijn werk doen. Daarna vertel ik hoe ik het ga doen en wonder boven wonder: mijnheer komt met onze hulp overeind, gaat staan en loopt een stukje. Dochterlief had in ons handelen toch niet zo heel veel vertrouwen, want toen bleek dat ik hem daadwerkelijk overeind zou helpen, riep ze haar man en vertelde ze dat die dat beter kon doen vanwege de pijn in zijn nek. Tijdens de transfer heb ik hem niet een keer `AU` horen roepen. Hij drinkt een glas drinken en zit prima geeft hij aan. Ik zeg tegen de familie dat een gekneusde rib uiterst vervelend is, maar dat ze deze mijnheer niet gaan opnemen in een ziekenhuis. Bovendien lijkt de pijnmedicatie wel degelijk te helpen, maar dat je dit wel actief moet toedienen middels een spray in de neus. (kom op zeg, het werkt niet op basis van kruisbestuiving ofzo). Ik leg uit dat ik mijnheer niet ga meenemen naar het ziekenhuis omdat er voor nu geen acute problemen zijn. Het is alleen uiterst vervelend, maar met juist gebruik van de juiste medicatie wel een stuk comfortabeler. De familie legt zich er bij neer, en zegt dat ze dan maar een paar keer extra naar de vader moeten gaan. Wel geven ze op duidelijke en Rotterdamse manier aan dat het hele zorgsysteem in Nederland niet klopt. Tja, er zitten haken en ogen aan, maar een ziekenhuis is ook geen hotel voor mensen waarbij de familie alle ongemakken wil vermijden en geen verantwoordelijkheidsgevoel wil kennen. Ik heb er zo mijn eigen gedachten over. En mijn collega ook.
Soms heb je patiënten... Neem de dame die buiten bewustzijn is, opeens. Dochter belt de ambulance. Mijn moeder reageert niet meer. Bij binnenkomst ligt een forse dame op de grond. Ze reageert niet op aanspreken. Ze ademt wel een beetje vlot. Merkwaardig genoeg knippert ze wel met de ogen. Op een pijnprikkel reageert ze wel. Als ik haar arm boven haar gezicht houd en deze los laat, komt hij heel toevallig net naast haar hoofd terecht. Volledige controles gedaan, maar niets wijst erop dat er iets ernstigs aan de hand zou kunnen zijn. Als ik dan iets dwingender wordt en na heel veel geduld (ja dat heb ik soms echt wel) gaat ze reageren. Eerst langzaam maar daarna wat vlotter. Ik vertel dat ze aan het hyperventileren is. Ongeloof bij haar inmiddels in grote getale toegestroomde familie en buren. Ik tel zeker 10 vrouwen en mannen. Ik probeer een gesprek met mevr om een mogelijke oorzaak te achterhalen. Na een poosje fluistert de dochter (+/- 20)tegen mij dat haar moeder al 3 maanden geen menstruatie heeft gehad. Tja en bij een vrouw van 41 kan dat diverse oorzaken hebben. Ik vraag iedereen de zaal te verlaten. Dan ben ik alleen met moeder en dochter en mijn collega. Het word een moeizaam gesprek omdat ik ook nog via de dochter dingen moet vragen en vertellen ivm taalbarriere. Maar goed, uiteindelijk komt het er op neer dat mevr inderdaad al 3 maanden geen menstruatie heeft gehad. Ze eigenlijk enorm bang is om zwanger te zijn en daar de gehele dag mee bezig is. Klinkt als redelijke oorzaak voor een hyperventilatie. Bij deze dame kwam het zelfs tot een conversie. Uiteindelijk heb ik ze thuis gelaten met het advies om na het weekend (het was zaterdagavond) een test te doen en bij de huisarts langs te gaan.
Hyperventilatie. Heel veel verschillende oorzaken. Soms aanwijsbaar en soms niet. Het komt veel voor. In alle lagen van de bevolking. De ene keer krijg je iemand er wel uit. De andere keer lukt dat niet. Ik blijf het iets aparts vinden. Waarom valt een jongen van 17 ineens flauw tijdens een potje voetbal. Zo zijn er nog veel meer voorbeelden.
Met mensen werken blijft leuk. Iedereen handelt en reageert op eigen wijze. Leuk om daarop te anticiperen. Als het om mensen gaat die een klein beetje kennis van zaken hebben merk je dat soms al snel genoeg. Sommige zeggen dat direct bij aankomst. We zijn onderweg naar een man die gevallen is. Zou even bewusteloos zijn geweest. Als we de auto stilzetten worden we opgewacht door een mevrouw. Ze stelt zich voor als mevr X en vertelt er direct bij dat ze arts is. Zo dan, schiet er door me heen. Dan zal het wel menens zijn. Maar goed we zien wel. In de hal ligt mijnheer op de grond. Wel aanspreekbaar. Hij heeft de bloeddrukband om zijn arm. Deze geeft wat krappe waarden aan. Ik kijk de man na en zie niets verontrustend. Als we een ECG (hartfilm) maken weet mevr niet hoe snel ze deze moet pakken. Ze leest het ECG terwijl ik er zelf ook blik op werp. Dan vraagt ze: wat ziet u? Ik zeg niets bijzonders, u wel dan? Nee zegt ze. Ik kan helemaal geen hartfilmpjes lezen. Ooh ok dan. Maar u wilt hem wel zien... Ja ik ben toch dokter. Deze logica mis ik een beetje. Er zijn genoeg artsen die een ECG niet kunnen lezen. Helemaal niet erg, maar doe dan ook niet alsof. Tijdens de opleiding misschien wel eens iets gedaan met ECG. Maar ja, in het verleden behaalde resultaten bieden geen..... juist ja. Uiteindelijk kom ik tot de diagnose dat dhr een vagale collaps heeft gehad op het toilet. Hij is daarbij tegen het wasbakje aangevallen en heeft zijn onderste rib bezeerd. De bloeddruk komt langzaam weer naar normaal waarden. Met mevr spreek ik af dat ik mijnheer thuis laat. Ik nu geen reden heb om hem mee te nemen. Uiteindelijk is mevrouw gerust. Ik vraag haar waar ze werkt. Ze zegt dat ze vanuit haar specialisme heel weinig patientencontact heeft en al helemaal niet bekend is met acute zorg. Maar toen haar eigen man flauw viel raakte ze toch een beetje in paniek. Ik begrijp het volkomen. Is er uberhaupt een hulpverlener die objectief kan blijven bij hulpverlening in eigen familiekring? Ze schaamde zich er wel voor dat ze als dokter zo weinig kon doen. Ik maak haar duidelijk dat ik dagelijks met acute zorg te maken heb en omdat ik voor hun onbekend ben het voor mij makkelijker is.. En ja, ieder zijn vak.
